بخور نخورهای کبد چرب
اگر حجم چربی کبد فردی، بیش از ۱۰-۵ درصد وزن کل کبدش بشود، یعنی به بیماری کبد چرب مبتلا شده است…
بخورنخورهای کبد چرب
کبد چرب، بیشتر در افراد مبتلا به اضافه‌وزن و چاقی، معتادان به مشروبات الکلی، آنهایی که رژیم غذایی سرشار از پروتئین‌های حیوانی، به‌خصوص گوشت قرمز دارند، افرادی که آهن خونشان بیش از اندازه بالاست، بیمارانی که سابقه ابتلا به هپاتیت C داشته‌اند و کسانی که به خوردن غذاها و خوراکی‌های بسیار چرب و سرخ‌کرده عادت کرده‌اند،
بیشتر دیده می‌شود. در «سفره سالم» این شماره به درخواست تعداد زیادی از خوانندگان «سلامت»، به بررسی رژیم غذایی مناسب برای افراد مبتلا به کبد چرب پرداخته‌ایم.
کبد چرب معمولا علایمی مانند خستگی مداوم، کاهش وزن، از دست دادن اشتها، ضعف، تهوع، نداشتن تمرکز در کارها و تصمیم‌گیری، درد مرکز یا قسمت‌های بالایی سمت راست شکم، بزرگ شدن کبد و تیره شدن رنگ پوست به‌خصوص در نواحی گردن و زیر بغل دارد.
اگر این بیماری پیشرفت کند و حجم مقدار چربی‌های موجود در کبد، بیش از حد بالا برود، احتمال ابتلا به سرطان کبد بالا می‌رود. خوشبختانه، بیماری کبد چرب جزو معدود بیماری‌هایی است که می‌توان با کمک یک برنامه غذایی دقیق و سالم، آن‌را کنترل کرد.
تحقیقات نشان داده‌اند حتی برخی بیماران مبتلا به کبد چرب درجه ۳ که امکان بروز سرطان در آنها وجود داشته، توانسته‌اند با رژیم غذایی مناسب، نه‌تنها به سرطان مبتلا نشوند بلکه بیماری کبدچربشان هم کنترل شده است.
● کاهش وزن
اگر به بیماری کبد چرب مبتلا هستید و اضافه‌وزن هم دارید، اولین توصیه برای پیشگیری از پیشرفت بیماری‌تان، این است که زیر نظر متخصص تغذیه، وزن خود را کم کنید. اگر اضافه‌وزن ندارید و فقط دچار چاقی‌های موضعی در ناحیه پهلوها و شکم هستید هم باید چربی این نواحی را با مشورت متخصص تغذیه و متخصص پزشکی ورزشی کاهش دهید.
برای کاهش وزن و کمک به درمان کبد چرب، لازم است در کنار رژیم غذایی سالم، حتما حداقل روزی ۲۰ دقیقه هم ورزش کنید. این ورزش می‌تواند شامل پیاده‌روی ساده با سرعت متوسط باشد یا انجام ورزش‌های گروهی مانند بدمینتون، پینگ‌پنگ، والیبال، بسکتبال یا حتی شنا.
● گوشت قرمز و چربی
اگر کبد چرب دارید، بهتر است برای مدتی مصرف گوشت‌های قرمز که کلسترول و چربی بالایی دارند، فراموش کنید. استفاده از پروتئین‌های حیوانی کم‌چرب مانند گوشت مرغ، بوقلمون، شترمرغ و گوشت‌های سفید مانند انواع ماهی و میگو برای بیماران مبتلا به کبد چرب به شرطی که در مصرف آنها افراط نکنند، اشکالی ندارد.
گوشت را در طول دوره درمان، با روش آبپز یا بخارپز، آماده مصرف کنید و از خوردن گوشت سوخاری و سرخ‌شده بپرهیزید. لبنیات کم‌چرب (زیر ۵/۱درصد چربی) بخورید و فکر کره‌های حیوانی و گیاهی هم نباشید.
● ویتامین و مواد معدنی
انواع ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌های موجود در تمام میوه‌ها و سبزی‌های تازه، نقش پررنگی در درمان کبد چرب دارند. افرادی که به کبد چرب مبتلا هستند، باید حداقل روزی ۵ وعده میوه و سبزی تازه و خام مصرف کنند. البته در میان انواع میوه‌ها و سبزی‌ها، آنهایی که رنگ‌های تیره‌تری دارند،
حاوی ویتامین‌ها و آنتی‌اکسیدان‌های بیشتری هم هستند. مصرف انواع میوه‌ها و سبزی‌های نارنجی، قرمز و سبز تیره به بیماران مبتلا به کبدچرب توصیه می‌شود.
● آب و آبمیوه
یکی دیگر از توصیه‌هایی که به افراد مبتلا به کبد چرب می‌شود، پرهیز از مصرف خوراکی‌های پرکالری، برای کنترل وزن آنهاست. این بیماران باید دور انواع نوشابه‌های شیرین و گازدار را خط بکشند یا به‌جای آنها از آب ساده، آبمیوه‌های طبیعی بدون شکر و حتی شربت‌های خانگی بسیار کم‌شیرین استفاده کنند.
مثلا می‌توانند با ترکیبی از آب، آب‌پرتقال یا آب لیموترش، شربت خوشمزه‌ای تهیه و همراه وعده‌های غذایی‌شان به‌جای نوشابه، میل کنند. مصرف آب کرفس، آب انار، آب زرشک، آب آلبالو، آب هویج و آب ریواس هم به بیماران مبتلا به کبد چرب توصیه می‌شود. مصرف روزانه آب کرفس به دلیل فیبر فراوانی که دارد، می‌تواند به درمان سریع‌تر کبد چرب کمک کند.
● تنقلات
جانک‌فودها یا همان تنقلات پرکالری و چرب مانند انواع چیپس و اسنک که ارزش تغذیه‌ای چندانی هم ندارند، باید از رژیم غذایی افراد مبتلا به کبد چرب حذف شوند. حتی این افراد باید تا جایی که می‌توانند، مصرف بستنی و مغزهای شور را هم در رژیم غذایی‌شان محدود و محدودتر کنند.
بهترین تنقلات و میان‌وعده‌هایی که می‌توان مصرف آنها را به افراد مبتلا به کبد چرب توصیه کرد، شیر بدون چربی، میوه‌های مختلف، خیار، گوجه‌فرنگی، کاهو، سبزی خوردن، ماست بدون چربی و در مواردی هم مغزهای خام و تازه است. آنها باید تا درمان کامل، سالاد خود را به‌جای سس مایونز با آبلیموی تازه که سرشار از ویتامین C است، مزه‌دار کنند.
● روغن‌های خوب
در طول درمان کبد چرب، به بیماران توصیه می‌شود غذاهای خود را به‌صورت آبپز یا بخارپز مصرف کنند و استفاده از نمک و شکر را به‌حداقل برسانند.
چربی مورد نیاز بدن این افراد در طول دوران رژیم‌درمانی، از گوشت‌های سفید و لبنیات تامین می‌شود. با این حال اگر بیماری هوس کرد غذای حاوی روغن بخورد، باید روغن‌های خوب و حاوی امگا۳ مانند روغن زیتون، کنجد و هسته انگور را جایگزین کره و روغن‌های معمولی کند.
توصیه به مصرف روغن‌های خوب، به‌هیچ‌وجه به معنای زیاده‌روی در مصرف آنها نیست. هرچند متخصصان تغذیه می‌گویند افراد مبتلا به کبد چرب فقط می‌توانند روزانه حدود ۱ قاشق غذاخوری روغن (معیار ما روغن مایع است) مصرف کنند، اما هر بیمار در این باره باید با پزشک معالج خود مشورت کند.
