اینتل با همکاری Cray ابرکامپیوتر نیممیلیارد دلاری میسازد
ابرکامپیوترها روزبهروز مرزهای قدرت پردازشی را درمینوردند و غولهای بزرگ فناوری، همچون اینتل، تلاش میکنند سهم خود را در این بازار افزایش دهند.
شاید همهی ما با نگاهی به قابلیتهای گوشی هوشمندمان تصور کنیم همیشه ابرکامپیوتری درکنارمان قرار دارد؛ درحالیکه ابرکامپیوترهای واقعی بسیار فراتر از تصورات ما عمل میکنند. اینتل با همکاری شرکت Cray قصد دارد یکی از سرمایهگذاریهای بزرگ تاریخ را برای ساخت نمونهای فوقحرفهای از ابرکامپیوترها انجام دهد. هزینهی محصول همکاری این دو شرکت حدود ۵۰۰ میلیون دلار خواهد بود و در سال ۲۰۲۱ آماده میشود. ساخت کامپیوتر جدید بهسفارش وزارت انرژی آمریکا ساخته خواهد شد.
برنامهی تولید ابرکامپیوتر جدید اینتل بهنام آئورورا (Aurora) شناخته میشود و هدف از اجرای آن، اجرای سیستمی در مقیاس و قدرت اگزافلاپس (exaFLOPS) در آزمایشگاه ملی آرگون (Argonne) است. برای توصیف قدرت ابرکامپیوتر مذکور از اصطلاح Exascale استفاده میکنند که اولینبار در ابرکامپیوترها ظهور پیدا میکند. در آن اصطلاح، پیشوند exa را بهمعنای توانایی محاسبهی یک کوینتیلیون (یکمیلیاردمیلیارد) عملیات بهکار بردهاند.
برای مقایسهی قدرت این ابرکامپیوتر، باید بدانید پردازندهی قویترین کامپیوترهای شخصی توانایی حدودی ۱۰۰ گیگافلاپس دارند. هر ۱,۰۰۰ گیگافلاپس، یک ترافلاپس محسوب میشود. بدینترتیب، ۱,۰۰۰ ترافلاپس برابر با یک پتافلاپس و ۱,۰۰۰ پتافلاپس برابر با یک اگزافلاپس است. درنتیجه، با وجود تمام پیشرفتهای دنیای سختافزار که گوشیهای هوشمند و لپتاپهای قدرتمند را به بازار عرضه میکنند، هنوز فاصلهی زیادی بین آنها تا ابرکامپیوترهای واقعی وجود دارد.
ابرکامپیوتر جدید اینتل درمقایسهبا بسیاری از نمونههای موجود جهانی نیز غولی بزرگ خواهد بود. قویترین ابرکامپیوتر اینتل سامیت (Summit) نام دارد که درحالحاضر، حداکثر قدرت پردازشیاش را ۲۰۰ پتافلاپس تخمین میزنند.
اکنون این سؤال مطرح میشود: «این مقدار قدرت پردازشی برای چه کاربردهای استفاده خواهد شد؟ پتافلاپس برای انجام آنها کافی نیست؟» پاسخ قطعا «خیر» خواهد بود. یکی از مسائلی که اخیرا محدودیتهای کامپیوترها را در محاسبات نشان داد، بررسی تأثیر شرایط آبوهوایی بر تشکیل ابرها و نیز سامانههای آتی بود. محاسبات آنچنانی به منابع پردازشی قوی نیاز دارند تا متغیرهای بیشمار مسئله را بررسی کنند.
تصور کنید حرکت توپ روی زمین را شبیهسازی کنیم. قطعا به قدرت پردازشی زیادی نیاز نداریم. حال اگر بخواهیم هر مولکول آن را بررسی کنیم، کار دشوارتر میشود. ارتباط آنها با یکدیگر، جاذبه، فشار هوا و نیروهای دیگر، قطعا دشواریهای مسئله را چندینبرابر میکند. اکنون تصور کنید برخورد دو ستاره شبیهسازی شود. دشواری مسئله بسیاربسیار بیشتر خواهد شد.
با افزایش منابع پردازشی، توانایی حل مسائل هم بیشتر میشود؛ درنتیجه، مسائل بیشتری در جهان حل خواهند شد. اینتل در کنفرانس خبریاش دربارهی ابرکامپیوتر جدید، به همین موضوعات اشاره کرد: توسعهی مدلسازیهای کیهانی با ابعاد بسیار بزرگ و کشف رویکردهای جدید برای پیشبینی پاسخ به داروها و کشف مواد جدید برای ساخت سلولهای خورشیدی با بازدهی بالا.
اینتل ادعا میکند آئورورا اولین کامپیوتر اگزااسکیل ایالات متحدهی آمریکا خواهد بود. این دستاورد برای آمریکاییها اهمیت بسیاری دارد؛ اما چین میگوید یک سال زودتر به آن فناوری دست پیدا خواهد کرد. قطعا نمیتوان ادعای چینیها را دستِکم گرفت؛ چراکه تابهامروز، نمونههای ساختهشدهی آنها، در میان سریعترین ابرکامپیوترها قرار داشتهاند.
آزمایشگاه ملی آمریکا فهرستی از تحقیقات پیش رو بهمنظور کمک به کامپیوتر آئورورا را منتشر کرده که در این لینک میتوانید آنها را مشاهده کنید.