انتقال خون در دولت دوازدهم متحول می شود

دکتر علی اکبر پورفتح اله در سی و پنجمین اجلاس مدیران کل انتقال خون سراسر کشور با اشاره به روند کاهشی جذب اهدا کننده در دنیا، افزود: امروزه نیاز به خون کامل و گلبول قرمز به شدت روبه کاهش است و این کاهش دلایل متعددی دارد که از آن جمله می توان به مدیریت خون بیمار، انتقال خون محافظه کارانه، جایگزینی مصرف فرآورده ها و مشتقات خون به جای خون کامل اشاره کرد.

وی با اعلام اینکه ایران طی چند سال نیاز به خون را در حد ۲۷ واحد در هزار نفر حفظ کرده و جلوی افزایش آن را گرفته است، گفت: با این آمار و برقراری هموویژلانس و تلاش برای انتقال خون محافظه کارانه و مدیریت خون بیمار سعی داریم این میزان را نیز کاهش دهیم .

پورفتح اله همچنین با بیان اینکه در کشورهای پیشرفته اهدای مستقیم پلاسما از طریق فرزیس افزایش یافته است، افزود: با استفاده از محصولات پلاسمایی برای بیماری های نقص ایمنی مصرف این فرآورده ها و نیاز به تولید پلاسما افزایش یافته است و اگر فایده IVIG(ایمونو گلوبولین تزریق وریدی) در درمان آلزایمر به اثبات برسد بزودی میزان تولید این محصول جوابگوی نیاز دنیا نخواهد بود. به همین دلیل برنامه افزایش تولید پلاسما و به دست آوردن محصولات پلاسمایی از برنامه های مهم این سازمان است.

وی تاکید کرد:  IVIG محصولی است که باید به طور منطقه ای و بومی تهیه شود تا در درمان بیماری اثر بخش باشد.

پورفتح اله در خصوص میزان تولید پلاکت گفت: آمار تولید پلاکت در ایران از ۴۰۰ هزار واحد پلاکت رندوم به یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد رسیده که قصد داریم این رقم را ۱۰۰ هزار واحد افزایش دهیم.

وی در مورد فواید اهدای مستقیم پلاکت از طریق فرزیس گفت: بیمار در این صورت به جای مواجهه با پلاسمای ۶ نفر مختلف فقط با پلاسمای یک نفر مواجه می شود، یک بار تزریق می توان جایگزین شش بار تزریق پلاکت رندوم شود و با کمک بررسی سیستم سازگاری نسجی (HLA) می توان از پلاکت سازگار برای بیمار استفاده کرد که دستاورد بزرگی در بهبود بیماران است.

پورفتح اله گفت: ثروت آفرینی در بدنه درمان ازدیگر فواید این روش است.

وی همچنین با اشاره به جایگاه و نقش ایران به عنوان کشوری دارای انتقال خون پیشرو، افزود: با ۴۴ سال سابقه تاسیس انتقال خون ملی باید بتوانیم همگام با کشورهای توسعه یافته و تحولات مثبت و علمی انتقال خون دنیا حرکت روبه جلو داشته باشیم.

مدیر عامل سازمان انتقال خون ایران با اشاره به گزارش ۲۰۱۵ سازمان جهانی بهداشت، گفت: بیش از ۹ میلیون لیتر پلاسما در دنیا از بین می رود که بین ۷۰ تا ۱۱۰ دلار ارزش هر لیتر آن است حال آنکه ما سال گذشته توانستیم ۲۱۰ هزار لیتر پلاسمای ریکاور(به دست آمده از طریق اهدای مستقیم از طریق پلاسما فرزیس) تهیه کنیم که در مجموع ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار دلار ارزش داشت.

وی افزود: با تغییر روند تولید به سمت ریکاور پلاسما و مدیریت بیشتر آن می توان به ۳۵۰ هزار لیتر پلاسما دست یافت.

مدیر عامل سازمان انتقال خون با تاکید بر اهمیت انتقال خون محافظه کارانه و مدیریت خون بیمار گفت: برای رسیدن به این مهم باید نگاه جامعه پزشکی را نسبت به تجویز خون، میزان آن و نحوه جراحی با توجه به مصرف خون ، تغییر داد و به همین منظور موسسه طب انتقال خون مجموعه پروژه های تحقیقاتی را تعریف کرده است که با گسترش مطالعات مبتنی بر شواهد و کاربردی در مراکز درمانی و بیمارستان ها استفاده از شیوه جراحی بدون انتقال خون و استفاده از خون خود بیمار( اتو ترنسفیوژن)، درمان آنمی قبل از عمل، و … در قالب پروژوه های کاربردی بتوان این فرهنگ جدید و ادبیات محافظه کارانه انتقال خون را در جامعه پزشکی نهادینه کرد.

پورفتح اله همچنین با اشاره به اهمیت پذیره نویسی سلول های بنیادی از فراهم شدن زیرساخت ها برای توسعه مراکز پیوند به ۹ منطقه خبر داد و گفت: در ایران از هر ۱۰۰ هزار پیوند تنها ۱۲۰ مورد آن پیوند غیر خویشاوند است که این آمار در دنیا ۴۵ تا ۵۰ درصد است و برخی بیماران به خاطر در دسترس نبودن مراکز پیوند با مشکل مواجه هستند.

وی افزود: برای اینکه نیاز جامعه پاسخ داده شود باید میزان پذیره نویسی از اهدا کنندگان سلول های بنیادی غیر خویشاوند در مراکز سپاس به یک میلیون نفر برسد. همچنین در صورت افزایش استانداردهای پیوند و جدا سازی سلول های بنیادی و نگهداری آن امکان مبادله با منابع بین المللی نیز فراهم خواهد بود در غیر این صورت عضویت در بانک های جهانی پیوند برای ما حاصلی ندارد.

پورفتح اله با اشاره به نیاز ۵۰ تا ۶۰ میلیارد تومانی سازمان انتقال خون برای رسیدن به این هدف گفت: اگر درآمدهای سازمان انتقال خون اختصاصی می شد، نیازی به چانه زنی برای این امور مهم نداشتیم و از درآمدهای حاصل از فرآیندها و محصولات به خودکفایی می رسیدیم اما با وضعیت فعلی نرخ تورم از نرخ افزایش بودجه سالانه بیشتر است و هر سال با بودجه کمتری مواجه می شویم.

برنامه ریزی برای تولید ملی رگام، سرم عقرب گزیدگی و مار گزیدگی و ایجاد مراکز جامع چند منظوره و هدف گذاری برای پذیره نویسی اهدای عضو و متمرکز سازی مراکز آزمایشگاهی جامع به ۸-۹ مرکز در سطح کشور و استان ها را از دیگر برنامه های مطرح شده سازمان انتقال خون ایران بود.

وی همچنین با اشاره به اهمیت تبدیل تهدیدها به فرصت گفت: سازمان انتقال خون پس از زلزله کرمانشاه با خیل عظیمی از اهدا کنندگان مواجه شد که با مدیریت اهدا کنندگان موفق شد دارندگان گروه های خونی منفی خصوصا اهدا کنندگان O-را جذب کند و اگر برنامه ریزی مناسبی صورت گیرد این گروه می توانند به اهدا کنندگان مستمر سازمان بدل شوند که می تواند ضمن کمک به سازمان در مدیریت بحرانها، سلامت خون را نیز تضمنی کند.

مدیر عامل سازمان انتقال خون ایران، رسیدن به ریسک صفر اهدای خون را نیز از دیگر برنامه های انتقال خون دانست که با ساماندهی اهدا کنندگان بار اولی رسیدن به این مهم تسهیل خواهد شد.