افزایش تولد نوزادان مبتلا به اچ آی وی با حذف یارانه وسایل پیشگیری
به گزارش تریتا نیوزبه نقل از شرق :سمیه جاهد عطائیان ،«رزیتا» از مادر مبتلا به اچ آی وی متولد می شود و خودش هم به این ویروس مبتلا است. حالا با آنکه ۱۸ سال سن دارد، اما هنوز بیماری اش را انکار می کند. جواب آزمایش را یک اشتباه می داند و به مصرف دارو راضی نمی شود. مدد کاران و روانشناسان انجمن «احیای ارزش ها» که بیش از ۲۰ سال است با هدف پیشگیری از آسیب های اجتماعی فعالیت دارد و در زمینه اچ آی وی و حمایت اززنان و کودکان مبتلا به این بیماری فعالند، تلاش زیادی می کنند تا «رزیتا» شرایط و بیماری اش را انکار نکند و با پذیرش آن زندگی کند. او در جلسات روانکاوی بیماری اش را نمی پذیرد و می خواهد آن را را از ذهن خود و نزدیکانش پاک کند. او اگر دارو مصرف کند می تواند زندگی و عمر طبیعی داشته، ادامه تحصیل دهد، ازدواج کند و حتی فرزند سالم داشته باشد.
« سارا» هم زنی جوان و مبتلا به ویروس اچ آی وی است که کودکی ۴ ساله دارد. همسرش را هم در اثر بیماری ایدز از دست داده است. او با حمایت انجمن احیا، سرمایه اولیه ای دست و پا کرده و بعد از یک سال توانسته پول پیش اجاره خانه اش را فراهم کند. دوستان سارا هم که اچ آی وی مثبت هستند کار خیاطی را به کمک همین انجمن یاد گرفته و با حرفه آموزی زمینه های لازم برای استقلالشان فراهم شده است.
«سوگل» از مبتلایان به اچ آی وی است که می گوید: «نه کاری بلد بودم و نه هنری داشتم. سرپرست یک پسر بچه مبتلا هم هستم که سالهای پیش شرایط برایم بسیار سخت و عذاب آور شده بود. با کمک و حمایت انجمن «احیاء ارزش ها» کار خیاطی را آرام آرام دنبال کردم و حالا برای تهیه مخارج زندگی تلاش می کنم. سخت هست. همه چیز گران است. روز به روز هم بدتر می شود. از آینده بچه ام نگران هستم اما شرایطم از آن زمان که هیچ کاری بلد نبودم بهتر شده و حداقل توان و انگیزه ای برای کار دارم.»
«مهرسام» پسرش ۵ سال دارد و به خاطر مشکلات لثه، شب ها نمی خوابد و به سختی غذا می خورد. انجمن «احیاء ارزش ها» هزینه درمان دندان و لثه را پذیرفته اما هیچ یک از مراکز دندانپزشکی که در جریان بیماری اچ آی وی او قرار می گیرند، حاضر به پذیرش نشده و او را رد می کنند. مهیار یکی از بچه هایی است که با این ویروس دست و پنجه نرم می کند. امثال او به دلیل وجود نگرش های نادرست و اطلاعات اشتباه از دریافت بسیاری از خدمات آموزشی، بهداشتی، درمانی و … محروم مانده و دردسر های انگ و برچسب اجتماعی را تحمل می کنند.
یتیمان ایدز بی بهره از خدمات پزشکی و آموزشی
«الهه شعبانی» مدیر انجمن احیای ارزش ها، مشکلات و چالش های پیش روی کودکان یتیم از ایدز را دارای ابعاد متفاوتی دانسته می گوید:« انگ اجتماعی و نبود دانش کافی در میان عموم مردم به خصوص کادر بهداشتی بسیاری از این بچه ها را به حاشیه رانده است؛ بسیاری از بچه ها برای دریافت خدمات مثل دندان پزشکی و عمل جراحی دچار محدودیت هایی هستند. آنها مشکلات آموزشی متعددی دارند به طوریکه در موراد بسیاری سیستم آموزش و
پرورش با اطلاع از ابتلای بچه ها به ویروس اچ آی وی، آنها را اخراج کرده و شرایط تحصیلی و روانی، آنها را مختل کرده اند؛ والدین این بچه ها هم به دلیل آنکه اچ آی وی مثبت هستند، در بسیاری از مواقع برای پیدا کردن شغل مناسب با چالش هایی روبه رو می شوند که همین مساله باعث افت اقتصادی شان شده و درگیر مشکلات جدی می شوند. مسایل تحصیلی، درمانی، اقتصادی، اوقات فراغت و تمام زندگی آنها متاثر از ابتلا به ویروس اچ آی وی بوده و در پی آن بچه ها با عزت نفس و اعتماد به نفس بسیار پایینی روبه رو هستند. ابتلا به افسردگی و خودکشی یکی از مشکلات پیش روی بچه هایی است که به خاطر بیماری اچ آی وی یتیم شده اند.»
انزوا و خودکشی در کمین یتیمان ایدز
مدیر انجمن احیای ارزش ها ادامه می دهد: «بچه هایی که با بیماری هایی به غیر از اچ آی وی روبه رو هستند، از حمایت های اطرافیان برخوردار می شوند این در حالی است که متاسفانه بچه های مبتلا به اچ آی وی یا بچه های سالمی که خانواده درگیر اچ آی وی هستند، از حمایت عاطفی اعضای خانواده و فامیل برخوردار نشده و حذف می شوند. همین مساله باعث شده که بسیاری از آنها یاد بگیرند که پیش از آنکه اقوام و جامعه آنها را حذف کنند، خودشان اقدام به حذف خود کرده و بسیار منزوی می شوند.»
وی ادامه می دهد:« وقتی پای صحبت های افراد یتیم مانده از ایدز می نشینیم، متوجه عمق مشکلات و احساسات منفی شان می شویم. خیلی از مراجعان وقتی به سن نوجوانی رسیده و متوجه بیماری شان می شوند، دیگر دارو مصرف نمی کنند و می خواهند خودکشی کنند و زنده نمانند. نمی خواهند ذره ذره از بین بروند چرا که هیچ رابطه شخصی و عاطفی برای آینده خودشان متصور نیستند. انگ و فشار اجتماعی بسیاری آنها را آزار می دهد. این بچه ها علاوه بر رنج بیماری با انگ بیماری هم روبه رو هستند و فشار اجتماعی زیادی را تحمل می کنند. به همین دلیل به سختی با دیگران ارتباط بر قرار می کنند.»
دانش آموزان مبتلا به ایدز و خطر ترک تحصیل یا اخراج از مدرسه
مدیر انجمن احیای ارزش ها که در حوزه اطلاع رسانی پیرامون اچ آی وی فعالیت دارد، تاکید می کند:« در ابتدای مسیر، تمرکز انجمن احیا بر روی مادران مبتلا به ویروس اچ آی وی بوده که در مراحل جدید، تمرکز ویژه ای بر روی بچه های این مادران اعمال شده است. بسیاری از این بچه ها با وجود اینکه سالهاست انجمن احیا و مددکاران را می شناسند و با آنها در ارتباط هستند اما انقدر در زندگی آسیب دیدند و در لاک خودشان فرو رفته اند که اصلا حاضر نیستند تا با مددکاران و روانشناسان ما ارتباط بگیرند. به همین دلیل به سختی وارد چرخه درمان شده و با جامعه ارتباط بر قرار می کنند. بسیاری از بچه ها با خطر ترک تحصیل روبه رو هستند و در صورت عدم حمایت به موقع، آسیب جدی می بینند این درحالی است که پذیرش بیماری در بسیاری از نوجوانان مبتلا به ویروس اچ آی وی که در کشورهای پیشرفته زندگی می کنند وامکان اطلاع رسانی در کشورشان فراهم بوده، بسیار بیشتر است و به عنوان مثال آنها حتی در فضای مجازی هم در مورد بیماری خود اطلاع رسانی و از تجربیات سختشان صحبت می کنند. اما در کشور ما به دلیل عدم آگاهی مردم، هنوز امکان پذیرش از سوی مردم و مبتلایان و اطلاع رسانی از تجربیات آنها به دیگران وجود ندارد.»
ارایه اطلاعات نادرست برخی از معلمان در مورد ایدز
به اعتقاد «شعبانی» وزارت بهداشت تاکنون هیچ طرح پیوسته، منسجم و هدفمندی برای حمایت از مادران و فرزندان مبتلا به اچ آی وی نداشته است؛ « این وزارت خانه می تواند با همکاری آموزش و پرورش از طریق افراد آموزش دیده در این حوزه برای اطلاع رسانی در مدارس اقدام کند تا ویروس اچ آی وی را شناسانده و راه های انتقال آن را معرفی کنند. بدون شک کاهش انگ اجتماعی در جامعه از طریق آموزش در مدرسه و از سنین مختلف شروع می شود. این در حالی است که سال گذشته طبق ارتباط و آموزش آنلاین با دانشجویان در سراسر کشور برخی از آنها اعلام می کردند که معلم های پرورشی مدارس در این زمینه اطلاعات اشتباهی مبنی براینکه «افراد مبتلا به اچ آی وی خطرناک هستند و می خواهند که بیماری شان را به دیگران انتقال دهند به همین دلیل باید از آنها فاصله بگیرند» ارایه شده است، در حالیکه ایجاد این ترس نا به جا باعث انگ بیشتر در جامعه خواهد شد.»
وی ادامه می دهد:« وزارت بهداشت در سال گذشته رویکرد نوینی برای آموزش اچ آی وی در مدارس داشته و می تواند از طریق ارتباط موثر با آموزش و پرورش، از افراد تسهیلگر و با تجربه بخواهد تا اطلاعات کامل و صحیحی در مورد اچ آی وی – ایدز به دانش آموزان ارایه دهند.»
مدرسه به مدرسه در مورد اچ آی وی اطلاع رسانی می شود
« محمود اولیایی» عضو هیات امنای انجمن احیای ارزش ها نیز در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار شرق که در حاشیه مراسم روز جهانی یتیم ایدز صورت گرفت به چند اقدام ضروری در حوزه حمایت از یتیمان ایدز اشاره می کند: « اطلاع رسانی در مورد بیماری و راه های انتقال اچ آی وی یکی از مهمترین اقداماتی است که همیشه ضرورت آن در کشور حساس می شود. متاسفانه به دلیل عدم اطلاع دقیق از این بیماری رفتارهای نامناسبی با بچه های مبتلا به اچ آی وی در جامعه می شود؛ استراتژی پیشگیری و جلوگیری از آن مهمترین گام بعدی است چرا که هر مبتلا می تواند مثل یک بمب در جامعه عمل کرده و بیماری را به شدت افزایش دهند. استراتژی حمایت گری از خانواده و فرزندان مبتلا ضرورت دیگری است که باید پیرامون آن اقدامات بیشتری صورت گیرد.»
نایب رییس شبکه ملی موسسات خیریه و نیکوکاری با اشاره به اقدامات صورت گرفته در انجمن احیا برای اطلاع رسانی و انگ زدایی از افراد مبتلا ادامه می دهد: « نیروهای داوطلب انجمن، مدرسه به مدرسه رفته و در مورد اچ آی وی و دانش آموزان مبتلا اطلاع رسانی می کنند. مددکاران از دانش آموزان اخراج شده از مدرسه به خاطر ابتلایشان به این بیماری حمایت کرده و برای بازگشتشان به مدرسه حتی با مسئولان اداره آموزش و پرورش تلاش و رایزنی می کنند. متاسفانه همچنان تصور عمومی مردم بر این است که اچ آی وی تنها از راه رابطه جنسی منتقل می شود به همین دلیل تابوی آن به شدت در جامعه وجود دارد.»
عدد و ارقام مبتلایان به اچ آی وی ۳ برابر است
اولیایی با ابراز نگرانی از به حاشیه رانده شدن اهمیت پرداختن به مساله اچ آی وی تصریح می کند: شیوع کرونا در ۲ سال گذشته باعث شد که رشد انتقال اچ آی وی در جامعه فراموش شود در حالیکه اگر به صورت منظم و جدی جلوی شیوع ویروس گرفته نشود هر اقدامی برای پیشگیری یا درمان تا چند سال آینده بسیار دیر بوده و می تواند خطر آفرین شود. به همین دلیل تمرکز بر روی اطلاع رسانی به مردم در حوزه اچ آی وی و راه های انتقال آن و نیز انگ زدایی و حمایت از مبتلایان به این بیماری بسیار ضروری بوده و به صورت خاص می توان بچه های مبتلا به اچ آی وی چرخه آموزش در جامعه باز گرداند.»
وی در پاسخ به سوالی که به آمار مبتلایان اچ آی وی در کشور اختصاص داشت، ارایه هر آماری را غیر شفاف ارزیابی می کند؛ « بسیاری از آمارهای ارایه شده در این زمینه مربوط به آقایان است که بدن شک شریک جنسی داشتند و به همین دلیل این آمار باید ضرب در ۲ شده و بر عکس اگر خانم هایی نیز مبتلا به اچ آی وی بودند باید آمارها ۲ برابر و حتی ۳ برابر شود. بنابراین هرگونه امار ارایه شده از سوی وزارت بهداشت باید ۲ و نیم برابر شود؛ باید در نظر گرفت که بخش مهمی از کسانی که رفتارهای پر خطر جنسی داشته و مبتلا هستند احتمالا از قشر مرفه جامعه بوده که به دلیل ندادن تست، از بیماری خود مطلع نبوده و در آمارهای کشور هم به حساب نیامده اند. بخش دیگری از افراد ضعیف و آسیب دیده جامعه مثل معتادان هستند که آنها هم از بیماری خود اطلاعی ندارند.»
کرونا، کشور را از توجه به ایدز غافل کرد
وی با اشاره به ضرورت اطلاع رسانی در آموزش و پرورش و آگاهی بخشی به کادر فعال در مدارس برای حضور و آموزش بچه های مبتلا به اچ آی وی تاکید می کند:« ما و تمام انجمن های فعال باید در انجمن های اولیا و مربیان، در سطح هیات امنای مدارس خصوصی یا سطوح بالاتر ادارات اموزش و پرورش برای حضور فعال دانش آموزان مبتلا به این بیماری اقدام کنیم تا این فرهنگ ایجاد شود که این بچه ها مثل دانش آموزان دیگر هستند و در کنار مراقبت های ساده می توانند به تحصیل در مدرسه و حضور در جامعه اقدام کنند؛ انجمن احیا تلاش کرده که در این زمینه و در راستای حمایت از مبتلایان اطلاعات موثری به مدارس ارایه دهد تا از به وجود آمدن مشکلات بعدی جلوگیری شود اما آموزش و پرورش هم باید در این زمینه همکاری کند.
این فعال اجتماعی در حوزه آسیب های اجتماعی با اعلام اینکه برای کنترل و پیشگیری از بیماری اچ آی وی و ایدز لازم است سیاستی متوازن و سیستماتیک در وزارت بهداشت اعمال شود یادآور می شود: « علاوه بر انجمن احیا، چند نهاد مردمی دیگر نیز به کمک خیرین در شهرها و استان های دیگر از تجربه های موفق ما استفاده کرده و اقدام به راه اندازی موسساتی برای اطلاع رسانی و پیشگیری از انتقال ویروس اچ آی وی کرده اند اما توان ما به کل کشور نمی رسد و لازم است وزارت بهداشت در این زمینه جدی تر ورود کند. این در حالی است که شیوع کرونا باعث شد تا منابع و امکانات موجود برای مقابله با آن اختصاص یافته و تمرکز بر روی بیماری خطرناک ایدز و گسترش ویروس اچ آی وی در کشور کاهش یابد.»
افزایش تولد نوزادان مبتلا به اچ آی وی با حذف یارانه وسایل پیشگیری
عضو هیات امنای انجمن احیاء ارزش ها در ادامه با انتقاد از حذف یارانه وسایل پیشگیری از بارداری به خبرنگار شرق یادآوری می کند: « اگر این ابزار با قیمت کنترل شده و پایین در اختیار اقشار آسیب دیده و محروم جامعه قرار نگیرد، نه تنها بیماری اچ آی وی بلکه بیماری های مهم مقاربتی دیگر مثل زگیل تناسلی و … افزایش یافته و آمار تولید نوزادانی که با این بیماری متولد می شوند نیز بالا می رود. استراتژی های مربوط به افزایش جمعیت باید با در نظر گرفتن و مدیریت ریسک انجام شود در غیر این صورت مشکلات فراوانی گریبان جامعه و اقشار ضعیف را خواهد گرفت که تبعات منفی حاصل از آن کل جامعه را درگیر خواهد کرد.»
در عین حال «خسرو منصوریان» موسس انجمن احیای ارزش ها نیز در پاسخ به این سوال که انجمن به صورت تقریبی از چه تعداد زن سرپرشت خانوارِ مبتلا به ویروس اچ آی وی یا فرزند یتیم مانده از ایدز حمایت کرده و این حمایت ها شامل چه اقداماتی می شود، می گوید: حدود ۷۵ زن سرپرست خانوار که «مادران حامی سلامت» نام داشته و کودک یتیم مانده از ایدز دارند تحت پوشش انجمن احیا هستند که از موسسه خدماتی مثل مستمری ماهانه، مهارت آموزی، حمایت مادی، دارویی، غذایی، کمک هزینه راه اندازی کسب و کار و … دریافت می کنند.»
کم کاری بهزیستی برای فرزند پذیری کودکان اچ آی وی مثبت
وی می افزاید: «بچه های مبتلا مثل بزرگسالان باید هر روز به صورت مداوم و منظم دارو مصرف کنند تا درگیر بیماریهای عفونی نشوند و به همین دلیل باید به سیستم درمانی وزارت بهداشت متصل باشند که بچه های تحت پوشش انجمن احیا به این سیستم درمانی وزارت خانه متصل هستند. بسیاری از خانواده های این بچه ها توان کافی رسیدگی به تغدیه کودکان را ندارند که حمایت های لازم از آنها انجام می شود. چرا که این تغذیه خوب و سالم در این بیماری از اهمیت زیادی برخوردار است. استرس و اضطراب برای این بچه ها بسیار خطرناک است و مددکاران یا روانشناسان انجمن در این زمینه مداخله و اقدامات لازم را اعمال می کنند. رایزنی با وزارت آموزش و پرورش برای پذیرش دانش آموزان مبتلا از مهمترین اقداماتی است که همه ساله به صورت جدی و مداوم انجام می شود. در واقع هیچ کس برای انجام این اقدامات ما را تشویق نخواهد کرد و اضافه کاری برایمان در نظر نخواهد گرفت، ما از روی دلسوزی، انجام وظیفه و حس انسان دوستی این اقدامات را به سرانجام می رسانیم و از متولیان، علاقه مندان و دلسوزان مردم درخواست و دعوت می کنیم که به صورت رایگان از تجربیات موفق انجمن ما بهره برداری یا الگو سازی کرده و خروجی آن را در شهر یا استان های دیگر پیاده سازی کنند.»
اطلاع رسانی برای پیشگیری از اچ آی وی بدون صحبت از کاندوم!
وی با اشاره به اقدامات انجمن احیای ارزش ها برای فرزند پذیری کودکان مبتلا به ویروس اچ آی وی تصریح می کند: «در این زمینه اقدامات موثری انجام شده و اگر داوطلبی بخواهد کودک مبتلایی را به فرزند خواندگی قبول کند، به سیستم سازمان بهزیستی معرفی می شود. تعداد معرفی ها بسیار انگشت شمار است چرا که متاسفانه سازمان بهزیستی در این زمینه همکاری چندانی با ما ندارد. سانسور، انگ و تبعیض همچنان در بدنه سازمان های دولتی وجود دارد. مثلا از من دعوت می شود که در فلان دانشگاه در زمینه اچ آی وی – ایدز و راه های شیوع و انتقال آن سخنرانی کنم اما معاون دانشکده در گوش من زمزمه می کند که در مورد کاندوم صحبت نکنم؛ خوب اگر در مورد ابزار پیشگیری و اهمیت استفاده از آنها صحبتی نکنیم، چطور می توانیم اطلاع رسانی مفیدی داشته باشیم؟»
بر اساس این گزارش، انجمن احیای ارزش ها به مناسبت روزجهانی یتیم ایدز با همکاری شهرداری تهران، همراه برگزاری برنامه ای شاد، مفرح و مردمی اقدام به اطلاع رسانی در زمینه ویروس اچ آی وی و یتیمان ایدز کرده و در حاشیه این برنامه نیز از طریق موبایل کلینیک و خودروی ون، اقدام به انجام تست داوطلبانه و محرمانه اچ آی وی از شهروندان حاضر کرد. تست های سریع اچ آی وی برای بررسی وضعیت اولیه فرد گرفته می شود که نتیجه آن تنها ۱۵ دقیقه بعد به صورت محرمانه اعلام می شود.
