از شفق قطبی تا قارچ های شب تاب؛ نگاهی به درخشان ترین پدیده های طبیعی دنیا
بیشتر اوقات زمانی که می خواهیم برای رفتن به سفر برنامه ریزی کنیم، گشت و گذار در طبیعت را به ساعات روز موکول می کنیم. با این حال، در بعضی نقاط دنیا، بهترین زمان برای لذت بردن از زیبایی های طبیعت، شب ها است.
زیست تابی نوعی واکنش شیمیایی است که باعث تولید نور می شود و به صورت طبیعی در بسیاری از نقاط دنیا قابل مشاهده است. درخشندگی بعضی از این مکان ها به خاطر وجود موجودات زیست تابی مثل میگوها و حشرات شب تاب است و در بعضی دیگر از این مکان ها هم وجود گیاهان درخشنده باعث به وجود آمدن چنین منظره ی حیرت انگیزی شده.
در ادامه با تعدادی از این مکان ها در نقاط مختلف دنیا آشنا خواهیم شد.
غارهای وایتومو در نیوزلند
کرم های شب تاب، منبع نور آبی رنگی هستند که در این غارها به چشم می خورد.
این حشرات که منحصر به کشور نیوزلند هستند، یک گونه ی خاص به نام Arachnocampa luminosa هستند. این موجودات در حقیقت کرم نیستند بلکه لاروهای حشرات بال دار کوچکی هستند که از قارچ ها تغذیه می کنند.
بازدید کنندگان می توانند با یک قایق درون غارها گردش و این حشرات را تماشا می کنند.
مجمع الجزایر ماتسو در تایوان
نوری که باعث درخشندگی آب های اقیانوس در این منطقه شده از جلبک های Noctiluca Scintillans تولید می شود که نوعی پلانکتون Dinoflagellate هستند. خاصیت زیست تابی این جلبک ها در اثر عوامل مختلفی از جمله دما، باد و سطح آب، در جزایر ماتسو به وجود می آید.
با حرکت آب، جلبک ها پدیدار می شوند و برای تنها لحظه ای کوتاه می توان درخشندگی آن ها را دید.
این جلبک های درخشان، به ویژه در فصول گرم سال قابل مشاهده هستند. ژوئن، ژوئیه و اوت، مناسب ترین زمان برای دیدن این جلبک ها هستند. گرچه در ماه های آوریل، مه و سپتامبر هم می توان آن ها را پیدا کرد.
جنگل های استرالیا
در جنگل های استرالیا نوعی قارچ وجود دارد که می توانند نور درخشانی از خود ساطع کنند.
Omphalotus nidiformis بیشتر با نام «قارچ شبح» شناخته می شود و معمولاً در جنگل های جنوب شرقی استرالیا می روید.
دانشمندان به نحوه ی تولید نور در این قارچ ها پی برده اند اما از علت وقوع آن مطمئن نیستند.
نوعی آنزیم به نام Luciferase، عامل نوری است که درون این قارچ ها تولید می شود، اما دانشمندان هنوز مطمئن نیستند این گونه به چه دلیل بوم شناختی ای از خاصیت زیست تابی برخوردار است.
شهر اوکایاما در ژاپن
شهر اوکایاما محل زندگی موجودات زیست تابی است که آب و صخره ها را نورانی می کنند.
اما این موجودات به خودی خود تولید نور نمی کنند. این ها میگوهای کوچک و زیست تابی هستند که در ژاپن اغلب با نام «حشرات شب تاب دریایی» یا اومی-هوتارو شناخته می شوند و از آن ها نور آبی رنگی تولید می شود.
وقتی تعداد زیادی از میگوها در کنار هم قرار می گیرند، نور ساطع شده از آن ها شدت بیشتری می گیرد.
این میگوها در مجموع سه میلیمتر طول دارند و آن ها را به صورت تکی سخت می توان تشخیص داد. اما وقتی در تعداد زیاد در کنار هم قرار می گیرند، می توانند صخره ها و آب های شهر اوکایاما را تا حدودی روشن کنند.
جنگل های ژاپن
در چندین جنگل ژاپن، حشرات شب تابی وجود دارد که در تاریکی شب می درخشند.
این حشرات در فصول بارانی کشور ژاپن در ماه های ژوئن و ژوئیه پدیدار می شوند و در نقاط آرامی می توان آن ها را پیدا کرد که طبیعت غنی و آب های تمیز دارند.
بیشتر از ۴۵ گونه حشره ی شب تاب در ژاپن یافت می شود که دو گونه ی هایکه و گنجی معمولاً بیشتر از بقیه دیده می شوند. گفته می شود این حشرات شب تاب بیشترین درخشندگی را در هنگام شب دارند.
حشرات شب تاب در شهرهای ژاپن مثل نی ایگاتا، آئوموری، توکیو و هوکایدو هم یافت می شوند.
حشرات شب تاب نقش پررنگی در فرهنگ ژاپن دارند.
در کشور ژاپن، ظاهر شدن حشرات شب تاب را ممکن است نشانه ی از راه رسیدن تابستان تلقی کنند، اما اهمیت این موجودات زیبا دلیل دیگری هم دارد. ژاپنی ها نور ساطع شده از حشرات شب تاب را شکل تغییر یافته ی روح سربازان کشته شده در جنگ می دانند.
شهر ترومسو در نروژ
نورهای شمالی یا همان شفق های قطبی شمالی، آسمان شب نروژ را نورانی می کنند.
نورهای شمالی زمانی به وجود می آیند که ذرات باردار ناشی از توفان های خورشیدی با ذرات گازدار موجود در میدان مغناطیسی زمین برخورد می کنند و در اثر این برخورد، اتم های موجود در اتمسفر زمین شروع به درخشیدن می کنند. رنگ این نورها بسته به نوع ذرات گازدار متفاوت است.
این نورها در آلاسکا، ایسلند، کانادا و چند نقطه ی دیگر زمین هم قابل مشاهده هستند.
در این مناطق اقامتگاه هایی هم برای افراد علاقمندی در نظر گرفته شده که امیدوار هستند بتوانند روزی شفق های قطبی را از نزدیک تماشا کنند.
