آیا گربه‌ها می‌توانند نام خود را تشخیص دهند؟

گربه‌ها به بی‌تفاوتی نسبت‌به انسان‌ها معروف هستند؛ تقریبا تمام کسانی که گربه دارند، تصدیق می‌کنند وقتی این حیوانات را صدا می‌زنند، آن‌ها چقدر آسان صاحب خود را نادیده می‌گیرند. اما براساس نتایج مطالعه‌ی جدیدی که به‌تازگی در مجله‌ی Scientific Reports منتشر شده است، گربه‌های اهلی حتی در صورت بی‌توجهی و دور شدن از انسان، نام خود را تشخیص می‌دهند.

آتسوکو سائی‌تو، دانشمند رفتارشناسی حیوانات در دانشگاه توکیو قبلا نشان داده است که گربه‌ها می‌توانند صدای صاحب خود را تشخیص دهند. او در آخرین مطالعه‌ی خود، این موضوع را محدودتر کرده است و به بررسی این موضوع پرداخته که آیا گربه‌ها دربرابر شنیدن نامشان واکنشی نشان می‌دهند؟

مطالعه‌ی ذکرشده که روی حدود ۸۰ گربه انجام شد، شامل مواجهه‌ی مکرر یک مورد آزمایشی (گربه) به یک محرک (کلمات) بود تا زمانی‌که مورد آزمایشی دیگر واکنشی نشان ندهد. سپس مورد آزمایشی در معرض یک محرک آزمایشی (در این مورد، نامش) قرار می‌گرفت و پژوهشگران واکنش او را بررسی می‌کردند. این مرحله کمک می‌کرد تا احتمال پاسخ به محرک تصادفی کنار گذاشته شود.

برای مطالعه‌ی جدید، دانشمندان نخست از صاحبان گربه‌ها خواستند به‌طور مکرر ۴ کلمه مشابه نام گربه‌ی خود را تکرار کنند، تا زمانی‌که گربه به آن کلمات عادت کند. سپس صاحبان نام حقیقی آن‌ها را صدا می‌زدند و پژوهشگران این موضوع را مورد بررسی قرار دادند که آیا گربه‌ها (وقتی با گربه‌های دیگر زندگی می‌کنند)، می‌توانند صاحب خود را بشناسند یا نه. پژوهشگران دریافتند که واکنش این گربه‌ها (تکان دادن گوش، سر یا دم و صدای میو) دربرابر شنیدن نامشان نسبت‌به کلمات مشابه یا نام دیگر گربه‌ها، آشکارتر بود.

پژوهشگران در ادامه‌ی پژوهش از افرادی که با گربه‌ها آشنا نبودند، خواستند که نام آن گربه‌ها را صدا بزنند تا ببینند که آیا گربه‌ها هنوز هم قادر به تشخیص نام خود هستند یا خیر. در این مورد، هرچند واکنش آن‌ها نسبت‌‌به قبل که صاحبانشان نام آن‌ها را صدا می‌زدند، ضعیف‌تر بود، ولی باز هم به‌نظر می‌رسید که می‌توانند نام خود را تشخیص دهند. جان برادشو که تعاملات بین انسان و حیوانات را در دانشگاه بریستول مورد مطالعه قرار می‌دهد و در این مطالعه مشارکتی نداشته است، می‌گوید:

مطالعه‌ی جدید به‌وضوح نشان می‌دهد بسیاری از گربه‌ها زمانی‌که صاحبانشان نام آن‌ها را صدا می‌زنند، واکنش نشان می‌دهند.

اما او درمورد این ادعا که گربه‌ها وقتی نامشان را از زبان یک فرد غریبه بشوند نیز واکنش نشان می‌دهند و آن را درک می‌کنند، متقاعد نشده است. او می‌گوید:

تصور می‌کنم کاملا ممکن است که برخی از گربه‌ها قادر باشند صدای یک انسان را از صدای دیگر انسان‌ها تشخص دهند اما قبل از آنکه بتوانم بگویم این شواهد قانع‌کننده هستند، علاقمندم آزمایش‌های بیشتری انجام دهم.

سائی‌تو معتقد است که گربه‌های خانگی به این خاطر یاد می‌گیرند دربرابر شنیدن نام خود واکنش دهند که در این موضوع چیزی برای آن‌ها وجود دارد. او می‌گوید: «من تصور می‌کنم که گربه‌ها نام خود را با نوعی پاداش یا تنبیه مرتبط می‌دانند.»

او می‌افزاید که بعید است گربه‌ها نام‌ خود را درک کنند. او توضیح می‌دهد:

هیچ نوع شواهدی وجود ندارد که نشان دهد گربه‌ها نیز همچون انسان توانایی شناخت خود را دارا باشند. بنابراین تشخیص آن‌ها درمورد شنیدن نامشان مانند درک ما انسان‌ها نیست. بااین‌حال شاید بتوان گربه‌ها را آموزش داد که کلمات دیگری را نیز تشخیص دهند.

اینکه آیا انسان می‌تواند گربه‌ها را آموزش دهد تا دربرابر دستورها واکنش نشان دهند (مانند همان کاری که سگ‌ها انجام می‌دهند)، موضوع دیگری است. برادشو می‌گوید:

گربه‌ها ازنظر یادگیری درست مانند سگ‌ها هستند. آن‌ها فقط مشتاق نیستند آنچه را آموخته‌اند، به صاحبان خود نشان دهند. احتمالا اکثر صاحبان گربه‌ها در این مورد توافق دارند.