آیا شما هم دائماً گوشی تان را چک می کنید؟

پایگاه خبری تریتا نیوز ، مهناز خدادوست ، امروزه شبکه های مجازی راهی است برای ارتباط با دوستان، خانواده حتی با هزاران فرسنگ فاصله. اما طی سالهای متمادی شبکه های مجازی به شیوه های متنوعی و به منظورهای متفاوتی مورد استفاده قرار می گیرد. برای مثال، تجارت و کسب و کار، سازمان ها و حتی سیاست هم از این شیوه برای دستیابی به بازار هدف استفاده می کند. بسیاری از نوجوان ها و جوانان از شبکه های اجتماعی به عنوان آلبومی برای مستندسازی لحظه به لحظۀ زندگی شان استفاده می کنند. حتی اینفلوئنسرهایی هستند که فالورهای بسیار بالایی دارند، و از این جمع فالورها برای ارتقا و بهبود محصول، خدمات یا گروهی از طریق شبکه های اجتماعی استفاده می کنند و برای آنها حمایت کسب می کنند.

به شیوه های بسیار، شبکه های اجتماعی زندگی ما را غنی تر می کند و به افراد انگیزه و الهام می بخشد. اما به همان ترتیب نیمۀ تاریکی هم برای آن وجود دارد. در کنار تمام پست های منفی که در شبکه های اجتماعی گذاشته می شود، زورگیری سایبری، ترس از دست دادن لحظه وجود دارد، پژوهشهای اخیر نشان می دهد که استفاده افراطی از شبکه های مجازی و اجتماعی نه تنها منجر به ضعف در تصمیم گیری می شود، بلکه افرادی که از شبکه های اجتماعی زیاد استفاده می کنند اغلب نگرش، افکار و رفتارشان مانند افراد معتاد به مواد مخدر است.

چک کردن دائمی گوشی

بسیاری از ما امروزه تلفن های هوشمند داریم و بین پیامک زدن، ایمیل، اپ ها، شبکه های اجتماعی متنوع و گسترده و غیره چنان در گردشیم که برایمان دشوار است که بپذیریم بیش از اندازه وابسته به گوشی موبایل مان هستیم. با وجودی که قبلا یا حتی امروزه گاهی چک کردن موبایل در جمع و جلسات کاری یا قرارهای واقعی در زندگی روزمره بی ادبی به نظر می رسد اما تا حد زیادی هم امروزه این کارها رایج و مرسوم شده است. پر واضح است که تکنولوژی و استفاده از شبکه های اجتماعی بر میزان استرس، رضایتمندی و سلامت ما تاثیر گذار است. یک یافته مهم این است که بسیاری از ما بیش از حد تلفن های مان را چک می کنیم و این باعث استرس زیاد برای ما می شود.

شبکه های اجتماعی و اعتیاد

پژوهشگران در دانشگاه میشیگان دریافتند افرادی که زیاد از شبکه های اجتماعی استفاده می کنند در تصمیم گیری به مشکل بر می خورند. برای بسیاری از افراد فکر کردن به اینکه نتوانند شبکه های اجتماعی شان را چک کنند از مرگ بدتر است! آنها عصبی و مضطرب می شوند و نمی دانند که در چنین شرایطی چه کار باید کنند. در چنین مواقعی روانشناسان این مورد را اختلال اضطراب شبکه های اجتماعی می نامند، که خیلی شبیه اختلال اضطراب اجتماعی است.

این ارتباط تعجب آور نیست که اختلال اضطرابی در امریکا متداول ترین اختلال سلامت روان است و تکنولوژی به نظر می رسد شرایط را بدتر می کند. در حقیقت، هر چه افراد نیازمندی شان به تکنولوژی و شبکه های اجتماعی بیشتر شود دچار استرس بیشتری می شوند.

برای مثال، محققان دریافتند که ۲۰ درصد از افرادی که در شبکه های اجتماعی عضو هستند نمی توانند بیش از سه ساعت از چک کردن شبکه های اجتماعی دور بمانند، و افرادی که اختلال اضطراب شبکه های اجتماعی دارند فقط می توانند در حد چند دقیقه از موبایل خود دور بمانند که همین هم می تواند باعث ایجاد اضطراب و استرس شدید در آنها شود.

علاوه بر مضطرب و عصبی شدن در دوری از شبکه های اجتماعی برای بسیاری از افراد، علایم دیگری هم وجود دارد که می تواند دلیل اعتیاد به شبکه های اجتماعی در چنین افرادی باشد. از جمله می تواند دوری کردن از دیگران، عدم علاقمندی به تفریح و فعالیت های دسته جمعی، سراسیمه شدن، عصبانیت یا اضطراب هنگامی که نمی توانند شبکه های اجتماعی را چک کنند دانست.

سر نزدن به موبایل یا شبکه های اجتماعی به هیچ وجه شرایط تهدید کننده زندگی نیست، اما برای برخی از افراد از مرگ و زندگی هم مهمتر است. برای برخی از افراد آنلاین نبودن و چک نکردن مدام موبایل و شبکه های اجتماعی و حتی تلویزیون و اخبار و غیره می تواند حکم مرگ و زندگی را داشته باشد. با وجودی که ممکن است این افراد از عکس العمل های شان احساس سردرگمی و ناراحتی کنند، اما ظاهرا آنها نمی توانند  احساسات یا شرایط شان را کنترل کنند. و بنابراین دچار خشم و اضطراب می شوند.

گاهی افراد معتاد به شبکه های اجتماعی، موبایل و غیره به حدی درگیر دنیای مجازی و آنلاین هستند که به سختی می توانند توجه شان را جلب آنچه در دنیای واقعی گفته و انجام می شود کنند. در نتیجه، آنها دائما سرشان توی گوشی است، یا ظاهرا حواس شان پرت است و تمرکز لازم را ندارند و هر ثانیه و دقیقه موبایل شان را چک می کنند.

اکثر افرادی که درگیر اعتیاد به شبکه های مجازی هستند معمولا درمورد مدت زمانی که صرف چک کردن موبایل و شبکه های مجازی می کنند دروغ می گویند. آنها معمولا به دوستان، نزدیکان و حتی عزیزان و همسرشان درمورد مدت زمانی که صرف شبکه های اجتماعی می کنند به وضوح دروغ می گویند. آنها می دانند نباید زمان زیادی را صرف این شبکه های اجتماعی، موبایل، تلویزیون و یا بازی های ویدئویی کنند اما نمی توانند در مقابل آنها مقاومت کنند.

زمانی که فرد زمان زیادی را صرف اینگونه شبکه ها می کند به مرور زمان و انرژی آن فرد را بیشتر به خود اختصاص می دهد و در نتیجه این فرد به مرور از خانواده و دوستانش دور می شود و زمان بیشتری را صرف دنیای مجازی می کند.

هر چه بیشتر این فرد غرق شبکه های مجازی شود به مرور علاقه اش را به فعالیت های لذت بخش و خوشایند از دست می دهد و احساس تنهایی و انزوای شدید او را احاطه می کند. مهمترین فاکتوری که نشان می دهد شما و یا نوجوان تان مشکلی در ارتباط با شبکه های اجتماعی دارید زمانی است که زیادی آنلاین بودن بر زندگی شما تاثیر منفی بگذارد. شما باید بدانید آنچه از دیگران در شبکه های اجتماعی می بینید صرفا حلقه ای از زندگی آنهاست، آنها هم مانند هر انسان دیگری، روزهای سخت، معمولی، کسل کننده، و مسئولیت های دشوار دارند. بنابراین اگر وقتی وارد شبکه های مجازی می شوید و احساس می کنید زندگی تان پوچ و خسته کننده است بهتر است کمی از این شبکه ها فاصله بگیرید.

شبکه های اجتماعی راهی فوق العاده برای مستند سازی و درمیان گذاشتن زندگی با دیگران است، خصوصا با خانواده و دوستانی که از شما دور هستند. تا اینجا اشکالی ندارد، اما اگر وقت زیادی صرف شبکه های اجتماعی می کنید و چنانچه نتوانید به موبایل تان سر بزنید و آنلاین باشید مضطرب و عصبی می شوید جایی از کار می لنگد. بنابراین وقتش فرا رسیده که کمی در میزان و نحوۀ استفاده از موبایل و شبکه های مجازی تان تجدید نظر کنید.

از شبکه های اجتماعی فاصله بگیرید:

• سعی کنید حداقل موقع غذاخوردن به خودتان استراحت بدهید و از موبایل و شبکه های اجتماعی هر چند کوتاه مدت فاصله بگیرید و تمرکز و توجه تان را معطوف افراد واقعی زندگی تان کنید.
• سعی کنید آلارم گوشی تان را قطع کنید تا مدام توجه تان را پرت و کنجکاوی تان را تحریک نکند.
• ساعاتی در شبانه روز گوشی تان را خاموش کنید. سعی کنید برای خودتان حد و مرز و محدودیت قائل شوید.
• گاهی گوشی تان را روی حالت پرواز یا خواب بگذارید. و یک ساعت یک بار آن را چک کنید.
• برخی از اپ های تان را حذف کنید. اگر اپ های شبکه های مجازی تان را از روی گوشی موبایل تان حذف کنید، مجبورید فقط زمانی که با تبلت و کامپیوترتان کار می کنید این شبکه ها را چک کنید و بنابراین محدودیت های تان بیشتر می شود.

شاید لازم است سم زدایی دیجیتالی کنید؛ سم زدایی دیجیتالی عبارت است از زمانی که یک فرد از استفاده از گوشی های هوشمند، تبلت، تلویزیون، کامپیوتر، و شبکه های اجتماعی اجتناب و دوری کند. سم زدایی دیجیتالی از ابزارهای دیجیتالی اغلب راهی است که تمرکز فرد بر زندگی واقعی به مراتب بیشتر می شود بدون اینکه دیجیتال مانع حواس پرتی او شوند. با فاصله ای هر چند کوتاه و محدود از شبکه های اجتماعی و ابزارهای دیجیتالی فرد کمتر دچار استرس می شود و به مرور سلامت روان بهتری خواهد داشت.