آزمون انتخابات، چشم انتظار مشارکت هنرمندانه

ارتباط مستقیم انتخابات ریاست جمهوری با سرنوشت مردم، به عنوان گلوگاهی حساس برای تمرین دموکراسی و آگاهی دادن نسبت به تاثیرات سیاست ها بر زندگی آنها قابل بررسی و دارای اهمیت است. در همین زمینه نقش هنرمندان در افزایش دادن میزان مشارکت مردم قابل توجه است. مردم دوستدار چهره های فرهنگی- هنری هستند و بدون شک حضور و تشویق هنرمندان در افزایش مشارکت در انتخابات نقش دارد.

از دهه ۸۰ شاهد حضور جدی تر هنرمندان و حمایت آن ها از کاندیدایی خاص بودیم و فیلمسازان نیز مشارکتی جدی در تولید فیلم های تبلیغاتی داشتند. در سلسله گزارش هایی که در خصوص تأثیر حضور اهالی فرهنگ و هنر در افزایش مشارکت در انتخابات داشتیم، بعضی از هنرمندان مخالف حضور هنرمندان در عرصه سیاست و حمایت از یک کاندیدای خاص بودند و برخی دیگر نیز با این موضوع مخالف بودند و اعتقاد داشتند تشویق به مشارکت بد نیست اما، حمایت از کاندیدایی خاص جایگاه هنرمندان را دچار تزلزل می کند. تأکید عمده این هنرمندان و کارشناسان بر استقلال رأی مردم در تصمیم گیری است.

پرویز پورحسینی معتقد است که حضور هنرمندان تأثیر قطعی در تشویق مردم برای شرکت در انتخابات دارد. او معتقد است که هنرمندان افراد صادقی هستند و بی جهت از کسی دفاع نمی کنند و این طرفداری به آن ها منفعت یا پست خاصی را نمی رساند. همایون ارشادی نیز عنوان کرد: مردم باید برای آینده خودشان رأی بدهند و کسی که با رأی دادن افراد دیگر بخواهد سرنوشت خود را تعیین کند، رأی ندهد بهتر است!…کوروش تهامی بازیگر فیلم «رگ خواب» نیز در این رابطه گفت: هرکس بر مبنای نوع نگاهش یک اتفاق را در زمینه های سیاسی تحلیل می کند. به طور طبیعی حضور هنرمندان در این زمینه تأثیر بالایی دارد ولی متأسفانه کشور ما در این چند سال اخیر بسیار سیاست زده شده است و اصولا همه چیز بر مبنای سیاست سنجیده می شود. فردوس حاجیان استاد دانشگاه نیز معتقد که بیش از هنرمندان، مردم مرجعیت دارند. هنرمندان تذکر دهنده و هشدار دهنده هستند و به قول کارل یونگ، ضمیر ناخودآگاه جمعی یک ملت را بیدار می کنند. اگر قرار است به سمت نقطه امید نهایی و اقتصاد پویا و بالنده حرکت کنیم، هنرمندان و نخبگان باید در مدیریت راهبردی کشور به عنوان مشاوران قوی در صحنه حضور داشته باشند.

آیدین آغداشلو:

رأی به یک نامزد بر اساس نظر  هنرمندان منطقی نیست

آیدین آغداشلو نقاش، گرافیست، نویسنده و منتقد فیلم در پاسخ به این پرسش که آیا حضور هنرمندان می تواند در میزان مشارکت مردم در انتخابات ریاست جمهوری تأثیر بگذارد یا نه، به بانی فیلم گفت: معتقدم رأی دادن به یک نامزد انتخاباتی بر اساس نظر یک هنرمند کار منطقی نیست. ممکن است یک هنرپیشه سینما به دلایل شخصی، خود به یک نامزد انتخاباتی رأی بدهد و این کار درستی نیست که مردم به صورت چشم بسته و تنها بر اساس علاقه به هنرمند، به کاندیدایی رأی بدهند. به نظرم این نوعی کج کاری است و آن را تأیید نکرده و به طور شخصی این موضوع را درک نمی کنم. رأی دادن یک امر شخصی است و در دنیا سازوکاری وجود دارد که کسی متوجه نشود به چه کسی رأی می دهیم. اگر کسی اعلام می کند که به شخص خاصی رأی می دهد و او را برای اداره شورای شهر یا عضویت در مجلس مناسب می داند، تنها صحبت کردن، کفایت نمی کند بلکه هرکس اگر بخواهد این موضوع را بیان کند، باید به صورت مستدل و با دلایل قانع کننده صحبت و عمل کند و این خود یک نظر سیاسی است.

آغداشلو ادامه داد: اگر کسی نظر خود را به صورت صحیح ارائه داده و توجیه کند، ممکن است افرادی به این دلایل توجه کنند و به کسی به طور خاص رأی بدهند اما اگر دلیلی پشت این نظرات نباشد، کار خیلی سهل انگارانه ای است. چه معنی دارد بدانیم خانم یا آقایی که جزو هنرپیشگان محبوب هستند، به چه کسی رأی می دهند. اگر چنین روشی وجود دارد و تصور می شود که موثر است، در هر جای دنیا باشد، در باطن نادرست است. هرکس بخواهد رأی بدهد و دلایل قابل پسندی ارائه ندهد، طبیعی است که شخص دیگری نیز از نظر او تبعیت نمی کند و بیشتر از این مثل سلبریتی بازی است. این هنرمند و منتقد با اشاره به اینکه هنرمند باید نسبت به آنچه پیروی می کند، شناخت کافی داشته باشد، گفت: شناخت با چند کلمه فلان آقای هنرپیشه و کارگردان شکل نمی گیرد. ممکن است این توجیه وجود داشته باشد که ما این شخص را می شناسیم و می دانیم که اشتباه نمی کند اما هیچکس پیدا می شود که مرتکب اشتباه نشود. مگر در جریان های سیاسی چند دهه اخیری که شاهد آن بودیم، همه بدون اشتباه بودند؟… اگر کسی کارگردان یا بازیگر خوبی است، دلیل نمی شود که جامعه شناس یا سیاستمدار خوبی باشد. هرکس بر اساس تخصص اجتماعی، سیاسی و جهان بینی خاص خود می تواند نظرش را اعمال کند و باید به بلوغ لازم رسیده باشد که بتواند مسائل را بسنجد و در خصوص آن تصمیم گیری کند.

آغداشلو در پاسخ به اینکه آیا هنرمندان در این مقطع جایگاه لازم را دارند که صحبت های آن ها باعث شود، مردم در انتخابات شرکت کنند، گفت: البته بعضی از هنرمندان صاحب این جایگاه هستند که مردم به آن ها اعتماد می کنند اما این حقانیت نمی آورد. ممکن است کسی از این جایگاه استفاده کند و صحبت ناحقی داشته یا پیشنهاد نامربوطی بدهد که نشانگر نوعی کج راهه باشد. بنابراین؛ نیازمند بلوغ فکری واقعی در جامعه هستیم که اگر به آن برسیم، جایی برای این قبیل سلبریتی بازی ها باقی نمی ماند.

آغداشلو در پایان گفت: دورادور شاهد این سلبریتی بازی ها هستم که در حال حاضر مسائل افراد هنرمند در این حد غلو آمیز جذاب شده و این مورد تأیید نیست. این تنها مربوط به کشورمان نیست و در هر جای دنیا که این مسائل مطرح می شود، احساس اکراه می کنم.

آهو خردمند:

مردم در گام اول باید نسبت به هنرمندان خود شناخت کافی داشته باشند

آهو خردمند بازیگر فیلم های «مهمان داریم» و «آینه شمعدون» در پاسخ به این پرسش که آیا حضور هنرمندان می تواند در میزان مشارکت مردم در انتخابات ریاست جمهوری تأثیر بگذارد یا نه، به بانی فیلم گفت: به طور مطمئن حضور هنرمندان برای مشارکت مردم در انتخابات تأثیر دارد و مردم به دلیل علاقه به هنرمندان دوست دارند، عقاید آنان را بدانند.  وی با تأیید اینکه هنرمندان در این مقطع جایگاه لازم را دارند که صحبت های آن ها باعث شود مردم در انتخابات شرکت کنند، عنوان کرد: در همه جای دنیا شرایط به همین منوال است و حضور هنرمندان حتما بر مشارکت مردم تأثیر می گذارد. مردم دقت می کنند که هنرمندان و ورزشکاران در خصوص موضوع انتخابات چه اظهارنظری دارند و چطور انتخاب می کنند. امیدوارم شرایط به گونه ای نباشد که صرفا به دلیل صحبتی که یک هنرمند دارد، برای رأی دادن اقدام نکنند و نسبت به این حوزه شناخت کافی داشته باشند. به هر حال، مردم باید جست و جو کنند آیا فلان هنرمند یا ورزشکاری که به آن علاقه مند هستند، در خصوص مسائل انتخاباتی اطلاع کافی هم دارد یا نه.

خردمند درباره اینکه هنرمندان باید با چه نوع شناختی وارد حوزه ریاست جمهوری شوند و عده ای نیز دنباله روی این قشر باشند، بیان کرد: در درجه اول مردم باید نسبت به کسانی که از آن ها طرفداری می کنند، شناخت کافی داشته باشند و اگر بدانند عقاید و رفتار آن ها چگونه و چطور است، شاید تأثیر کسی که به عنوان هنرمند به او علاقه مند هستند، بیشتر شود. متأسفانه بسیاری از مردم نسبت به این مسائل آگاهی لازم را ندارند و به این مسائل دیدگاه اجمالی و مختصر دارند.

بهنام تشکر:

مطالبات مردم فراتر از دنباله‏روی از هنرمندان است

بهنام تشکر بازیگر فیلم های «لاک قرمز» و «استرداد» در پاسخ به این پرسش که آیا حضور هنرمندان می تواند در میزان مشارکت مردم در انتخابات ریاست جمهوری تأثیر بگذارد یا نه، به بانی فیلم گفت: معتقدم در حال حاضر مهمترین موضوع برای مردم مطالباتشان است. مردم نسبت به آنچه می خواهند شوخی ندارند که به واسطه حضور یکی چهره ها یا هنرمندان سراغ کاندیداها بروند. مطالبات مردم خیلی جدی  است و باید ببینیم، وعده های نامزدها در چه حد جدی و واقعی است و آیا بعدها سر قول خود هستند یا نه؟… معتقدم نامزدها باید متوجه باشند که مردم از آن ها مسائل و دغدغه های مهم خود را مطالبه می کنند و درک این قضیه چندان سخت و پیچیده نیست. مردم چندان به خاطر حضور هنرمندان رأی نمی دهند و مطالبات مردم خیلی جدی تر است.

تشکر در پاسخ به اینکه آیا هنرمندان می توانند با اظهار نظرهای خود در آرای عموم موج ایجاد کنند، عنوان کرد: به نظرم ممکن است موثر باشد اما تأثیر زیادی ندارد. مردم نگاه می کنند و می بینند که آرای کدام کاندیدا به خواسته شان نزدیک تر است یا اینکه کدام یک دروغ نمی گویند. در کشورهای دیگر دیده شده که بازیگری از یک کاندیدا حمایت کرده و نقد می کنند و همان طور که دیدیم رابرت دنیرو علیه ترامپ تاخت. آزادی در آنجا خیلی زیاد است اما اینجا مردم ما حقوق شهروندی آن طور که باید، ندارند. مهمترین موضوع از نظرم حقوق شهروندی است که تعریف درستی ندارد تا مردم بدانند تا کجا می توانند پیش بروند و از چه کسی، چه نوع مطالبه ای می توانند داشته باشند و اگر مطالبات آن ها محقق نشد، بدانند چگونه باید صحبت کنند. بنابراین؛ مهمترین موضوعی که باعث شده نتوانیم مانند خارج از کشور پیش برویم، فقدان تعریف درست درباره حقوق شهروندی است.

این بازیگر در پاسخ به اینکه آیا هنرمندان این جایگاه را دارند که در این مقطع صحبت های آن ها بتواند مردم را به شرکت در انتخابات ترغیب کند، گفت: در گذشته این موضوع وجود داشت و به عنوان مثال در دولت اصلاحات، اولین دوره ای بود که هنرمندان خیلی شرکت مؤثری داشتند و در آن مقطع هنرمندان کنار رئیس دولت اصلاحات بودند. بعد از آن هم عده ای دیگری در دولت های بعدی از کاندیدای خاصی حمایت کردند اما همچنان روی صحبتم مصر هستم که مطالبات مردم به حدی جدی است و در فشار اقتصادی هستند که نمی توانند برای آرای خود دنباله روی هنرمندان دیگر باشند. بنابراین، این طور نیست که مردم بگویند فلان سوپراستار از کاندیدای خاصی حمایت می کند، پس ما هم از او حمایت می کنیم. معنای رأی با واسطه حضور هنرمندان را چندان درک نمی کنم، چون مردم آگاهی لازم را دارند و فقط تشخیص راستگویی یا دروغ گویی بعضی از کاندیداها سخت است. این اشتیاق وجود دارد که هنرمندی بخواهد از شخص خاصی حمایت کند، اما مردم باید خواسته های خود را خودشان دنبال کنند.

مهشید افشار زاده:

هنرمند موظف است در جهت گیری سیاسی و اجتماعی مشارکت کند

مهشید افشارزاده در پاسخ به این پرسش که آیا حضور هنرمندان می تواند در میزان مشارکت مردم در انتخابات ریاست جمهوری تأثیر بگذارد یا نه، به بانی فیلم گفت: فکر می کنم حضور هنرمندان در انتخابات تأثیر زیادی دارد؛ چرا که تعدادی از هنرمندان مورد اعتماد مردم هستند و بخشی از نگرش ها و دیدگاه ها در میان هنرمندان وجود دارد که مورد وفاق مردم است.

افشارزاده ادامه داد: کسی که جامعه برایش اهمیت داشته باشد، سعی می کند به مسائل سیاسی هم توجه کند. هنر یک امر معنوی است و هنرمند موظف است در جهت گیری های سیاسی و اجتماعی مشارکت کند و راهنمای خوبی برای مردم باشد. مردم به هنرمندان فرهنگی اقتدا می کنند، چون چهره های سیاسی صرفا در این شاخه حضور دارند و مردم نیازمند توجه خاصی نسبت به این چهره ها هستند. یک هنرمند به این دلیل که می تواند الگوی درستی برای مردم باشد و اثر خوبی بر اذهان مردم بگذارد، نیروی فرهنگی بسیار قوی به حساب می آید و در ترویج روش انتخاب افراد اصلح و مورد اعتماد می تواند موثر باشد.

این هنرمند تأکید کرد: فکر می کنم تنها تشویق به مشارکت در این رابطه کارساز نیست و انتخاب اشخاص در این زمینه می تواند کمک کننده باشد. هنرمندان همان طور که افراد قابل اعتنا هستند، سعی می کنند افرادی را انتخاب کنند که سابقه خوبی داشته باشند و این راهگشای مردم است. طی این چهارسال هم کارشکنی هایی صورت گرفت که روی رأی مردم تأثیر بگذارد و از مشارکت هنرمندان سابقه دار استفاده نشد. ما باید به دنبال ریشه باشیم و راه درست را برویم و تحت تأثیر شرایط حاکم نباشیم. معتقدم مهم این است که تعهد اخلاقی داشته باشیم و افرادی که سوابق روشنی دارند، انتخاب کنیم.