افزایش حس گرسنگی با این رژیم
همه می دانند که غذاهای شور شما را تشنه می کنند. اما بر طبق تحقیقات جدید، زمانی که سدیم در رژیم غذایی افراد در بلندمدت افزایش می یابد،در واقع آب کمتری می نوشند. و این تنها یافته تعجب برانگیز این تحقیق نیست: سطوح بالای سدیم همچنین حس گرسنگی را افزایش می دهند که نشان می دهد که رژیم های شور به افزایش وزن کمک می کنند.
متخصصان می گویند این کشف بحث برانگیز که نمک در رژیم غذایی اشتها را افزایش ولی تشنگی را کاهش میدهد، بر پایه ۱۰۰ سال تفکر علمی و بحث برانگیز بدست آمده است. در تحقیقی بر روی ۱۰ فضانورد روسی که در برنامه های شبیه سازی پرواز شرکت کرده بودند، مردان برای مدت چند ماه پشت سرهم در یک محیط کنترل شده زندگی کردند بنابراین برای تحقیق تغذیه ای و متابولیکی ایده آل بودند.
هدف در این تحقیق این بود که ببینند وقتی به رژیم غذایی این افراد نمک از ۱۲ گرم در روز (مشابه میانگین مصرف نمک در رژیم اغلب روسیها) به ۶ گرم در روز کاهش می یابد (مقدار پیشنهاد شده توسط اغلب متخصصین بهداشتی) چه اتفاقی می افتد. بر اساس گفته های متداول در این صورت مردان با کاهش سطح سدیم در بدنشان باید احساس تشنگی کمتری داشته و آب کمتری می نوشیدند.
اما چنین اتفاقی نیافتاد. در عوض، آنها در زمانی که رژیم غذایی پر سدیم را شروع کردند آب کمتری نوشیدند که این نشان می داد بدن آنها یا آب را بیشتر حفظ می کند و یا آب تولید می کند و آن طور که قبلا تصور میشد آب را مصرف نمی کرد. این یافته ها غیر منظره بود اما آن قدرها هم تعجب آور نیست.
این یعنی در رژیم غذایی شور، بدن سعی می کند از اتلاف آب جلوگیری نماید. بنابراین کلیه ها باید راهی برای افزایش محتوای آب بیابند و اگر محتوای آب بیشتری در بدن خود داشته باشید، کمتر تشنه می شوید.
همچنین گزارش شد که با افزایش سطح نمک در این افراد حتی با وجود این که مقدار غذا و کالری مشابه قبل دریافت می کردند اما احساس گرسنگی بیشتری داشتند. شاید دلیلش این باشد که بدن برای حفظ آب انرژی بیشتری مصرف میکند. و تصور بر این است که اگر به این فضانوردان غذای بیشتری داده میشد آنها بیشتری خورده و دچار اضافه وزن میشدند.
در تحقیق دیگری، محققان یافته های خود را بر روی موشها شبیه سازی کردند. در این آزمایشات، آنها دریافتند موشهایی که رژیم های پرنمک داشته اند نسبت به موشهایی که در رژیم آنها نمک کمتری بود غذای بیشتری می خورند. آنها همچنین متوجه شدند که رژیم های شور سبب تجزیه پروتیئن های ماهیچه میشوند.
این پروتئین ها به اوره تبدیل میشود، یک ماده شیمیایی که به کلیه ها به جذب مجدد مایعات کمک کرده و مانع از هدر رفت آب در صورت وجود نمک اضافه میشود.
و در ادامه دریافتند که انرژی مورد نیاز برای این فرآّیند تجزیه با افزایش گلوکوکورتیکوئیدها تامین می شود، ترکیبی که در انسانها سبب ایجاد دیابت، چاقی، بیماری قلبی و پوکی استخوان میشود. این نتایج بسیار قابل اهمیت هستند چون دانشمندان تا به امروز بیشتر بر میزان تاثیر گذاری سدیم بر افزایش فشار خون تمرکز داشتند.
این یافته ها نشان می دهند که هنوز چیزهای زیادی برای کشف کردن وجود دارد. اگر رژیم پر نمک سبب تحریک افزایش گلوکوکورتیکوئیدها شود، در این صورت چنین افرادی بیشتر مستعد دیگر مشکلات بهداشتی حتی در صورت نداشتن تغییرات فشار خون میشوند. و در این صورت ریسک سندروم متابولیک که ترکیبی از خطرزا ترین فاکتورها برای بیماری قلبی و دیابت است نیز به صورت بالقوه افزایش می یابد.
وقتی صحبت از تاثیرات کوتاه مدت غذاهای شور میشود، باز هم منطق فروشندگان نوشیدنی ها صدق می کند که اگر آجیل شور دم دست مشتریان خود قرار دهید، آنها نوشیدنی بیشتری مصرف می کنند. اما تحقیقات ما نشان می دهد که در بلند مدت یعنی در طول چند ماه و یا حتی بعد از ۲۴ ساعت، بدن ترجیح می دهد بیشتر آب را حفظ کند تا آن را مصرف نماید.
این تحقیقات جدید باورهای متداول درمورد تعادل میان سدیم و مایعات در بدن را به چالش کشیده است. آنها همچنین نشان می دهند که تغییر در نمک رژیم غذایی می تواند در کنار تغییرات فیزیولوژیکی دیگری که در بدن دارد متابولیسم پروتئین و چربی را دچار تغییر کرده و عادات خوردن و نوشیدن را به کلی دگرگون نماید.
آگاهی بیشتر نسبت به این تغییرات می تواند به دانشمندان در ایجاد درمانهای جدیدی برای مشکلاتی نظیر فشار خون و نارسایی احتقانی قلب و همچنین درک بهتر رابطه بین نمک و افزایش وزن کمک نماید.
البته بیشتر نمک موجود در رژیم غذایی از نمکدانی که روی میز غذا می گذاریم نیست بلکه بیشتر از غذاهای رستورانی و فرآوری شده که حاوی شکر، چربی های اشباء و کربوهیدراتهای ساده و نمک بیشتری هستند تامین میشود. بنابراین دلایل بسیاری برای محدود کردن آنها در رژیم غذایی تان وجود دارد. این تحقیق جدید هم یک دلیل دیگر برای همین منظور است.
اگر نظریه های این تحقیقات درست باشد، کم کردن محتوای سدیم در غذاهای بسته بندی شده و رستورانها می تواند تا حدی مانع از این تاثیرات مضر بر متابولیسم و اشتها شود. تا آن زمان می توانید از این شیوه ساده برای کاهش سدیم و مدیریت وزن خود استفاده کنید: اگر هر روز کمی از هر چیزی کمتر بخورید، به صورت خودکار سدیم کمتری جذب می کنید. بنابراین توصیه ما این است که کمی ورزش کنید و در کل غذای کمتری بخورید.
