از ماجرای دستگیری آدم کوتوله یک سانتی در ایلام تا تاسیس لی‌لی‌پوت در ایران!
چند سال پیش در بین مردم ایلام شایعه شد حین عملیات راه‌سازی در محور ایلام – حمیل به کرمانشاه و در منطقه‌ای به نام تنگه قیر دو آدم کوتوله پیدا کردند که یکی از آنها فرار کرده و دیگری اکنون نزد کارگران شرکت راه‌سازی این محور است.
برخی هم می‌گفتند این آدم کوتوله‌ها دو نفر بودند که یکی از آنان حین فرار با پرتاب سنگ توسط چوپانی کشته می‌شود و دیگری موفق به فرار نشده و چوپان زنده آن را می‌گیرد. چندی بعد از آن هم کلیپی دست به دست چرخید که به ظاهر موجودی اندازه یک بند انگشت و دارای موهای بلند را نشان می‌داد.
البته بیان چنین شایعاتی در زمان احداث متروی تهران نیز بارها و بارها شنیده شد، چنانچه برخی می‌گفتند همواره در طول حفاری و گودبرداری‌های عمیق پایتخت، موجودات عجیب و کوتاهی مشاهده شده است که به محض رویت فرار کرده‌اند. پس از جدی شدن بحث‌های اجتماعی در این زمینه و البته سکوت مسئولان در این‌باره، کارشناسان بحث‌های مطرح شده را غیرواقعی و تصاویر دستکاری شده با استفاده از فن فتو‌شاپ توصیف کردند.
اگر چه وجود آدم کوتوله‌ها در حد یک افسانه یا شایعه باقی مانده بود، اما چند سال پیش در شرق استان کرمان در شهر شهداد، شهری تاریخی از زیر خاک بیرون آورده شده که به دلیل ساختار کوچه‌ها و خانه‌های آن و کوچک بودنشان به شهر کوتوله‌ها شهرت یافت.
شهری دارای قدمت ۵ هزار ساله در حاشیه جنوبی کویر لوت که هم‌اکنون نیز قسمتی از این شهر کهن برای بازدید علاقه‌مندان در معرض دید عموم قرار گرفته شده است و اوج شگفتی این شهر در آن است که برای انسان‌هایی با قد کمتر از یک متر ساخته شده بود.
هر چند تا به حال کسی در این منطقه آدم کوتوله‌ها را به چشم خود ندیده و اطلاعات چندانی از ساکنان این شهر توسط باستان‌شناسان به دست نیامده است، اما وجود شهر کوتوله‌ها در شهداد وقایع و افسانه‌های مختلفی را در پی داشته است. نکته قابل‌توجه در خصوص این شهر نوع معماری عجیب خانه‌ها و کوچه‌های آن می‌باشد. به طوری که دیوارها، سقف، تنور، طاقچه‌ها و تمام اجزای خانه‌های آن برای افرادی ساخته شده که از قامت بسیار کوتاهی برخوردار باشند، به همین دلیل شهر شهداد به شهر کوتوله‌ها شهرت یافته است.
هر از چند گاهی هم با کشف اسکلت‌های بسیار کوچک شایعه کشف مومیایی یا اسکلت کوتوله‌های شهداد سر زبان‌ها می‌افتد که بلافاصله نیز از سوی مسئولان تکذیب می‌شود، مواردی هم که با عکس همراه است یا سکوت می‌کنند یا اینکه عکس‌ها به کودکان یا بیماری‌های خاص آن دوره نسبت داده می‌شود. جالب اینجاست که به گفته یک باستان‌شناس در شهر شهداد تمام نمادهای یک تمدن غنی وجود دارد از کشاورزی تا صنعت و ساخت و ساز و گورستان و ساخت وسایل زندگی. آنها معتقدند مردم به یکباره شهر را ترک کرده و از شهداد رفته‌اند؛ دلیل این مسئله نا‌مشخص است، نکته جالب اینکه مردم برای بازگشت به شهر امید داشته‌اند زیرا در خانه‌ها را با خشت بسته‌اند و وسایل خانه و اجناس ارزشمند سرجای خود نگه داشته شده است. بدون شک آنها می‌خواستند که پس از مدتی باز گردند، اما این امر هیچ‌گاه روی نداده است.
نظریه مهاجرت کوتاه‌مدت اما بی‌بازگشت مردم کوتاه‌قد شهداد در حالی مطرح شد که برخی از کارشناسان به کلی در خصوص وجود آدم‌های کوتاه قد تردید دارند، اما اهالی کوتاه قد روستای ماخونیک بیرجند، به عنوان نمونه‌ای عینی و زنده از مردمانی با قد یک متری و حداکثر ۱۳۰ سانتی، شاید نمونه‌ای است که پس از صدها سال، راز و رمز غیب شدن اهالی شهر لی‌لی‌پوت‌های کرمان را بازگشایی کند.
روستای دورافتاده «ماخونیک» با خانه‌های کوچک که نصفشان زیر زمین قرار دارد، با مردمانی که متوسط قد کوتاهی دارند، یکی از هفت روستای شگفت‌انگیز جهان معرفی شده است که پس از ورود به روستا، قبل از هرچیز خانه‌های کوچک و سپس قد اهالی آن جلب توجه خواهد کرد.
مردمان این روستا در شهرستان بیرجند، دارای اصلیتی افغانستانی هستند که حدود سه قرن پیش، وارد ایران می‌شوند و از آنجایی که روستا قابل دسترسی نبوده، ازدواج فامیلی در بین آنها رواج پیدا می‌کند و همین موضوع باعث می‌شود تا کوتاهی قد، نسل به نسل ادامه پیدا کند.
فعالان میراث فرهنگی با تأکید بر ضرورت‌های مطالعاتی دراین‌باره این فرضیه را مطرح کردند که احتمال ارتباطی بین این دو تمدن وجود دارد و به گفته آنها با توجه اینکه گفته می‌شود. این تمدن ۵ هزار سال قدمت دارد و با شهر کوتوله‌های شهداد هم عصر است و دور از انتظار نیست که این دو تمدن با هم در ارتباط بوده‌اند.
با همه موارد مطرح شده اکنون علی داودیان، رئیس بنیاد بیماری‌های نادر ایران با تأکید بر اینکه بیماری‌هایی مانند MS و HIV به دلیل شیوع زیاد از حالت نادر خارج شده‌اند، گفته است: در حال حاضر حدود ۴۰۰ نفر در کشور هستند که قد آنها زیر ۶۰ سانت است.
وی در ادامه از همه این افراد خواسته است تا به عضویت انجمن درآیند و همین نشان می‌دهد، شاید راز و رمز غیب شدن اهالی شهر لی‌لی‌پوتی‌ها کم‌کم در حال بازگشایی بوده و چندان دور از ذهن نباشد که برای آنها سرزمین مشخص و با امکانات فراهم کرد!
